Obrazy z cyklu SWIMMING POOL

Cisza w obrazach

Ludzka percepcja ma wiele ograniczeń. Gdy na coś patrzymy, potrzebujemy czasu, aby zadać sobie właściwe pytania: Co widzę najpierw? Co zobaczę potem? Fotografia postrzega wszystko razem, w tym samym czasie, w jednym kliknięciu obiektywu, z jednego punktu widzenia. My, istoty ludzkie, nie. Przestrzeń w obrazie jest tworzona po to, aby dać nam czas, jaki potrzebujemy, aby zobaczyć(1).

SWIMMING POOL – KRYTYCZNIE

 

Pierwsze spotkanie z cyklem prac Rafała Knopa, niesie skojarzenia z estetyką lat osiemdziesiątych, z czołówką kultowego serialu Miami Vice, z młodzieńczą tęsknotą za niedoścignionym „rajem”. Wydaje się ulegać nastrojowi popkultury. Taka tematyka, z uporządkowanym układem kompozycyjnym, z łatwo czytelnymi kształtami, czy jasnymi i radosnymi kolorami, zdaje się być związana raczej z rozrywką niż ze sztuką. Lecz już kolejne konotacje sięgają znacznie głębiej. Do prac Davida Hockneya i jego metafory amerykańskiej utopii. Odnoszą się do dramatu istoty ludzkiej, samotnej, uwikłanej w zachłanny konsumpcjonizm.
Seria ta jest bliska konwencji realizmu, chociaż wymyka się procesom naturalizacji, stwarzając wrażenie jedności dzieła sztuki, pozwalając je odnieść do rzeczywistości. Powracanie do tych samych motywów i stosowanie podobnych struktur kompozycyjnych, nie jest tu rodzajem twórczego oportunizmu, lecz efektem ciągłych poszukiwań właściwej formuły. To powracanie zawiera w sobie różnicę, której śladem jest konkretne rozwiązanie wizualne. To ono ukazuje specyfikę stylu artysty w perspektywie całości jego twórczości.
Poznając cykl „basenowych prac” Rafała Knopa, należy oglądać je z różnych perspektyw. Tak, jakbyśmy sami byli obecni na obrazach. Ich lektura nie będzie wówczas jedynie interpretacją danego widoku, lecz aktywnym stwarzaniem kolejnych, obrazowych planów. Natomiast nasze wnikliwe spojrzenie, samo w sobie stanowić będzie sens ich narracji.

 

SWIMMING POOL – SENSUALNIE

 

Intensywne słońce. Wszechobecny upał i spiekota. Znieruchomiałe powietrze. Na leżaku półnaga kobieta. Zmysłowa, smukła i opalona. Nie zawsze widać jej twarz, brak jest wyrazistej mimiki, czy gestykulacji. Trudno nawiązać z nią kontakt wzrokowy. Wydaje się jednak, że każdy centymetr malowanego ciała, to wynik żmudnego dochodzenia do finału, w którym otwiera się sens obrazu. Postać przybiera swobodną, zalotną, a czasem dekadencką pozycję. Istnieje jakieś dziwne napięcie pomiędzy jej obecnością, a przestrzenią wokół, która wydaje się być jałową pustką.
To portret całej scenerii. Zredukowany do minimalistycznych figur geometrycznych. Innym razem zawierający ledwie kilka drobnych rekwizytów: palma, samotne krzesło, rozpięte parasole, fragment futurystycznego budynku. Schody prowadzące wprost w głębinę.
Bezruch obrazu sprawia, że zaczynamy domagać się bodźców, wyobrażamy sobie szczegóły, dopowiadamy historię, puszczając wodze fantazji. Coraz dokładniej przyglądamy się dziełu, by zadowolić się wreszcie drobiazgami. Pięknem kropli wody.
Analogiczne barwy w odcieniach ultramaryny, bladych fioletów i pudrowych róży, współgrają z opisem tego świata i tworzą jego nierealną aurę. Tonacja barw pozwala rzeczywistości ujawnić się na płótnie, dostarczając prawdziwie zmysłowych doznań. Sam kolor natomiast, jako zjawisko psychofizyczne, niesie ze sobą poetycki obraz pojęć abstrakcyjnych takich jak irracjonalność, zmysłowość, czy fantazja. Niebieski to ciemność osłabiona przez światło(2).  Bardzo ważne jest światło. Jaskrawe i przytłaczające. Jest impresją mieniącą się w lustrze wody. Jego wrażenie zaciera ostrość kształtów. Krótko leżące cienie puchną barwami błękitu.
Południe.
Z obrazu bije gorąc i kojąca cisza.

ROLA PRZESTRZENI

 

Przyglądając się przestrzeni obrazowej możemy znaleźć dwie skrajne postawy.  Mistyczną, gdzie rzeczy przechodzą ze stanu swego prozaicznego istnienia, do nowego „sensu” wynikającego z imaginacji oraz degradacyjną, w której przekształcają się w tandetę towarów. Obie te przestrzenie przenikają się ale ich egzystencja nie dochodzi do skutku. Wszystkie ruchy zawisają w powietrzu, gesty wyczerpują się przedwcześnie. Taki zastój jest wizją, w której odbija się tendencja epoki. Pośpiesznej, bezmyślnej, jaskrawej, zachwyconej tym, co sztuczne. Gdzie rzeczywistość staje się imitacją, pozorem i trudno uchwycić jej prawdziwy charakter. Opisom tejże przestrzeni towarzyszą przedstawienia sublimowanej, futurystycznej architektury z elementami olbrzymich szklanych okien, labiryntów schodów prowadzących donikąd, czy wreszcie mebli – pustych stołów, szezlongów, czy krzeseł (nieobecność obecnych). Artysta umieszczając te elementy na swoich obrazach traktuje je jako pretekst do ukazywania pejzaży wewnętrznych, złożonych z emocji i uczuć, w których czas, nie gra żadnej roli. Przestrzeń w imaginacji artysty stanowią więc jednocześnie dwa światy: realistyczny i fantastyczny, które nie są związane z upływem czasu i nie następują jeden po drugim. Wszystko, co jest „równoczesne” może być jednocześnie czymś innym. Taki komentarz zwraca się znów w stronę niepokojących wizji, wyraża emocjonalne napięcie i prowadzi do pytań o naturę istnienia.

 

SWIMMING POOL – Résumé

 

W naszej kulturze od wieków istnieją pewne przedstawienia odnoszące się do starożytnych legend, czy mitów. Jednym z takich wierzeń jest istnienie czarodziejskiego miejsca wypełnionego wodą, której moc przywraca wieczną młodość. Liczne wiersze, freski, czy malowidła(3) obiecują szczęśliwe życie tym, którzy wykąpią się, czerpiąc ze źródła. Motyw basenu jest również potężnym elementem ikonografii modernistycznej architektury. Efektowny, szykowny i egzotyczny. Wypełniony ideałami elit, dający poczucie wolności i ekskluzywności. Prywatny kurort, służący jako ucieczka przed codziennością życia. Symbol eskapizmu i kulturowego wyznacznika luksusu.
Ewokujący wspomnienie beztroskiego lata, przejrzysty lazur basenowej wody w pracach Rafała Knopa jest miejscem wypełnionym znaczeniem. Jest inspiracją artysty, który ma odwagę, by zajrzeć pod powierzchnię niewyrażalnego.
Klimat obrazów ich wieloznaczność sprawiają, że to, co banalne i „kiczowate” staje się na nowo fascynującym i atrakcyjnym, dającym satysfakcję filozoficzną. Będąc przede wszystkim sztuką stawiania pytań, niepoprzedzonych gotową odpowiedzią. Sztuką, która prosi o ciszę poza czasem.

 

Zyta Misztal v. Blechinger

1. “Hockney, che occhio”, Antonelllo Guerrera – La repubblica, dostęp z 13.08.2022 www.repubblica.it/cultura
2.
Odwołanie do koła kolorów Goethego z 1810r z ich alegorycznym, symbolicznym i mistycznym użyciem
3.
Der Jungbrunnen”, 1546; obraz Lucasa Cranacha przedstawiający kąpiel w ogromnym basenie, w którego centrum znajduje się fontanna młodości. Sędziwe kobiety wchodzą do wody z jednej strony wychodząc odmłodzone z drugiej. Dzieło znajduje się w Gemäldegalerie w Berlinie.

 

Prace nad cyklem obrazów olejnych Swimming Pool rozpoczęły się w drugiej połowie 2017 r. artysta nieustannie pracuje nad nowymi obrazami.

Cykl SWIMMING POOL

Prace nad nowym cyklem obrazów olejnych Swimming Pool rozpoczęły się w drugiej połowie 2017r. Cykl Swimming Pool został zainspirowany stylem lat 60-70 ubiegłego wieku, atmosferą obrazów Edwarda Hockney z cyklu L.A. Swimming Pool a przede wszystkim kobiecym pięknem.
KONTAKT
  • Adres pracowni: ul. Sienkiewicza 72, 34-300 Zywiec, Poland
  • + 48 503 023 093
Kontakt
Rafał Knop Kom. +48 503 023 093
Privacy Settings
We use cookies to enhance your experience while using our website. If you are using our Services via a browser you can restrict, block or remove cookies through your web browser settings. We also use content and scripts from third parties that may use tracking technologies. You can selectively provide your consent below to allow such third party embeds. For complete information about the cookies we use, data we collect and how we process them, please check our Privacy Policy
Youtube
Consent to display content from - Youtube
Vimeo
Consent to display content from - Vimeo
Google Maps
Consent to display content from - Google